Гепатит С-ге удур профилактиктиг неделянын темазынга хамаарыштыр Республиканын наркология диспансеринин психиатр-нарколог эмчизи Аяна Намажаповна Ондар, арага биле Гепатит С-нин багай харылзаазынын дугайында тайылбырлаан.
Баар — кижинин эн-не кол органнарынын бирээзи. Баар аъш-чемни хайындырып синиреринге, солчуушкуннуң болгаш организмге хоралыг бүдүмелдерни шуурээр чорудулгазынга улуг рольду ойнаар. Ынчангаш ону организмниң биохимиялыг лабораториязы дээр.
Баарнын ажыл-чорудулгазы арага-биле азы ур сидик ундурер эмнер ижерге, хырын-шойундулернин болгаш кызыл-ооштун чоржайган дамырларындан хан доктаавастаанда, чок болза аар халдавырлыг аарыглар соолунде кошкаар.
Гепатит С халдавырлыг вирустуг баар аарыгларынын бирээзи. Аарыг баарнын ажыл-чорудулгазын кошкадып, дегдириишкин тыптып келиринин чылдагааны болуп турар. Ол вирустар кадык кижинин организиминче хан-биле дамчып чоруур.
Гепатит С-нин кол дамчыыр оруктары:
- наркотиктиг бүдүмелдерни ажыглап тургаш, аарыг кижи биле чангыс шприцти ажыглаанда;
- аарыг кижинин ханнын оске кижиче кудуптарга;
- эмчи албан черлеринде стерильдиг эвес херекселдерни ажыглаанда;
- пирсинг, татуировка, маникюр азы педикюрнуң херекселдерин арыг-силиг эвес байдалда тудуп турар болза олар таварыштыр дамчып болур.
Бо аарыгны эртип тургаш араганы ижер болза аарыг улам ооскуп, бир эвес ол уеде араганы ижерин соксатпас болза баарнын ажылы соксай бээр.
Аарып тургаш араганы ижерин шуут-ла хоруп кааптар болза эки. Арага биле гепатиттин каттышкаш баарга чедирер багай салдары кадыкшылга аар бергедээшкиннерни тургузуп болур, цирроз болгаш рак дээн ышкаш аарыгларның сайзыралын дүргедедип турар.
Амгы үениң эмнээшкининнин аргалары Гепатит С-ни долузу-биле эмнээринге аргаларны берип турар, ынчалза-даа аарыгны үезинде тодарадып алыры чугула. Аарыгны тодарадырда, чылда чаңгыс-даа болза шылгалданы эртери чугула.